Tarquinius Superbus, septimus atque ultimus regum, perdit imperium hoc modo. Filius eius Sextus Tarquinius, laedit pudicitiam Lucretiae, uxoris Collatini. Maritus et pater et Iunius Brutus inveniunt eam maestam. Femina aperit illis iniuriam cum lacrimis et interficit se ipsam cultro. Brutus extrahit cultrum ex vulnere magno dolore et parat punire delictum. Concitat populum et adimit imperium Tarquinio. Liber iam Romanus populus constituit deligere duo consules, Iunium Brutum et Tarquinium Collatinum.
Ο Ταρκύνιος ο Υπερήφανος, έβδομος και τελευταίος από τους βασιλιάδες, χάνει την εξουσία με αυτόν τον τρόπο. Ο γιος του Σέξτος Ταρκύνιος προσβάλλει την τιμή της Λουκρητίας, συζύγου του Κολλατίνου. Ο σύζυγος και ο πατέρας και ο Ιούνιος Βρούτος βρίσκουν αυτήν περίλυπη. Η γυναίκα αποκαλύπτει σε εκείνους την αδικία με δάκρυα και αυτοκτονεί με μαχαίρι. Ο Βρούτος βγάζει το μαχαίρι από την πληγή με μεγάλο πόνο και ετοιμάζεται να τιμωρήσει το έγκλημα. Ξεσηκώνει το λαό και αφαιρεί την εξουσία από τον Ταρκύνιο. Ελεύθερος πια ο ρωμαϊκός λαός αποφασίζει να εκλέξει δύο υπάτους, τον Ιούνιο Βρούτο και τον Ταρκύνιο Κολλατίνο.
adimit
adimit: γ΄ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. adimo, ademi, ademptum, adimere (3) = αφαιρώ.
aperit
aperit: γ΄ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. aperio, aperui, apertum, aperire (4) = αποκαλύπτω.
atque
atque: συμπλεκτικός (παρατακτικός) σύνδεσμος = και.
Brutum
Brutum: αιτιατική ενικ. του ουσ. Brutus, Bruti (αρσ. β΄ κλ.) = ο Βρούτος.
Brutus
Brutus: ονομαστική ενικ. του ουσ. Brutus, Bruti (αρσ. β΄ κλ.) = ο Βρούτος.
Collatini
Collatini: γενική ενικ. του ουσ. Collatinus, Collatini (αρσ. β΄ κλ.) = ο Κολλατίνος.
Collatinum
Collatinum: αιτιατική ενικ. του ουσ. Collatinus, Collatini (αρσ. β΄ κλ.) = ο Κολλατίνος.
concitat
concitat: γ΄ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. concito, concitavi, concitatum, concitare (1) = ξεσηκώνω.
constituit
constituit: γ΄ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. constituo, constitui, constitutum, constituere (3) = αποφασίζω.
consules
consules: αιτιατική πληθ. του ουσ. consul, consulis (αρσ. γ΄ κλ.) = ο ύπατος.
cultro
cultro: αφαιρετική ενικ. του ουσ. culter, cultri (αρσ. β΄ κλ.) = το μαχαίρι.
cultrum
cultrum: αιτιατική ενικ. του ουσ. culter, cultri (αρσ. β΄ κλ.) = το μαχαίρι.
cum
cum: πρόθεση (+ αφαιρετική) = με.
delictum
delictum: αιτιατική ενικ. του ουσ. delictum, delicti (ουδ. β΄ κλ.) = το έγκλημα.
deligere
deligere: απαρέμφατο ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. deligo, delegi, delectum, deligere (3) = εκλέγω.
dolore
dolore: αφαιρετική ενικ. του ουσ. dolor, doloris (αρσ. γ΄ κλ.) = ο πόνος.
duo
duo: αιτιατική πληθ., αρσ. γένους, του απόλυτου αριθμητικού επιθ. duo, duae, duo = δύο.
eam
eam: αιτιατική ενικ., θηλ. γένους, της δεικτικής (ως επαναληπτικής) αντων. is, ea, id = αυτός, αυτή, αυτό.
eius
eius: γενική ενικ., αρσ. γένους, της δεικτικής (ως επαναληπτικής) αντων. is, ea, id = αυτός, αυτή, αυτό.
et
et: συμπλεκτικός (παρατακτικός) σύνδεσμος = και.
ex
ex: πρόθεση (+ αφαιρετική) = από.
extrahit
extrahit: γ΄ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. extraho, extraxi, extractum, extrahere (3) = τραβάω έξω, βγάζω.
femina
femina: ονομαστική ενικ. του ουσ. femina, feminae (θηλ. α΄ κλ.) = η γυναίκα.
filius
filius: ονομαστική ενικ. του ουσ. filius, filii / fili (αρσ. β΄ κλ.) = ο γιος. [Κλητική ενικ.: fili.]
hoc
hoc: αφαιρετική ενικ., αρσ. γένους, της δεικτικής αντων. hic, haec, hoc = αυτός, αυτή, αυτό.
iam
iam: χρονικό επίρρ. = πια.
illis
illis: δοτική πληθ., αρσ. γένους, της δεικτικής αντων. ille, illa, illud = εκείνος, εκείνη, εκείνο.
imperium
imperium: αιτιατική ενικ. του ουσ. imperium, imperii / imperi (ουδ. β΄ κλ.) = η εξουσία.
iniuriam
iniuriam: αιτιατική ενικ. του ουσ. iniuria, iniuriae (θηλ. α΄ κλ.) = η αδικία, η προσβολή.
interficit
interficit: γ΄ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. interficio, interfeci, interfectum, interficere (3, 15 σε -io) = σκοτώνω.
inveniunt
inveniunt: γ΄ πληθ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. invenio, inveni, inventum, invenire (4) = βρίσκω.
ipsam
ipsam: αιτιατική ενικ., θηλ. γένους, της δεικτικής (ως οριστικής) αντων. ipse, ipsa, ipsum = ο ίδιος, η ίδια, το ίδιο.
lacrimis
lacrimis: αφαιρετική πληθ. του ουσ. lacrima, lacrimae (θηλ. α΄ κλ.) = το δάκρυ.
laedit
laedit: γ΄ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. laedo, laesi, laesum, laedere (3) = προσβάλλω.
liber
liber: ονομαστική ενικ., αρσ. γένους, του επιθ. της β΄ κλ. liber, libera, liberum = ελεύθερος. [ΣΥΓΚΡ.: liberior, –ior, –ius. ΥΠΕΡΘ.: liberrimus, –a, –um.]
Lucretiae
Lucretiae: γενική ενικ. του ουσ. Lucretia, Lucretiae (θηλ. α΄ κλ.) = η Λουκρητία.
maestam
maestam: αιτιατική ενικ., θηλ. γένους, του επιθ. της β΄ κλ. maestus, –a, –um = περίλυπος.
magno
magno: αφαιρετική ενικ., αρσ. γένους, του επιθ. της β΄ κλ. magnus, –a, –um = μεγάλος. [ΣΥΓΚΡ.: maior, maior, maius. ΥΠΕΡΘ.: maximus, -a, -um.]
maritus
maritus: ονομαστική ενικ. του ουσ. maritus, mariti (αρσ. β΄ κλ.) = ο σύζυγος.
modo
modo: αφαιρετική ενικ. του ουσ. modus, modi (αρσ. β΄ κλ.) = ο τρόπος.
parat
parat: γ΄ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. paro, paravi, paratum, parare (1) = ετοιμάζομαι.
pater
pater: ονομαστική ενικ. του ουσ. pater, patris (αρσ. γ΄ κλ.) = ο πατέρας. [Γενική πληθ.: patrum. Στον πληθ. αριθμό (patres, patrum), εκτός από τη σημασία «οι πατεράδες», έχει και τη σημασία «οι συγκλητικοί» (ετερόσημο).]
perdit
perdit: γ΄ ενικ. οριστικής ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. perdo, perdidi, perditum perdere (3) = χάνω.
populum
populum: αιτιατική ενικ. του ουσ. populus, populi (αρσ. β΄ κλ.) = ο λαός.
populus
populus: ονομαστική ενικ. του ουσ. populus, populi (αρσ. β΄ κλ.) = ο λαός.
pudicitiam
pudicitiam: αιτιατική ενικ. του ουσ. pudicitia, pudicitiae (θηλ. α΄ κλ.) = η τιμή, η αγνότητα.
punire
punire: απαρέμφατο ενεστώτα ενεργ. φων. του ρήμ. punio, puni(v)i, punitum punire (4) = τιμωρώ.
regum
regum: γενική πληθ. του ουσ. rex, regis (αρσ. γ΄ κλ.) = ο βασιλιάς.
Romanus
Romanus: ονομαστική ενικ., αρσ. γένους, του επιθ. της β΄ κλ. Romanus, –a, –um ρωμαϊκός.
se
se: αιτιατική ενικ. του γ΄ προσ. της προσωπικής αντων.
septimus
septimus: ονομαστική ενικ., αρσ. γένους, του τακτικού αριθμητικού επιθ. της β΄ κλ. septimus, –a, –um = έβδομος.
Sextus
Sextus: ονομαστική ενικ. του ουσ. Sextus, Sexti (αρσ. β΄ κλ.) = ο Σέξτος.
Superbus
Superbus: ονομαστική ενικ. του ουσ. Superbus, Superbi (αρσ. β΄ κλ.) = ο Υπερήφανος· προέρχεται από το επίθ. της β΄ κλ. superbus, –a, –um = περήφανος.
Tarquinio
Tarquinio: δοτική ενικ. του ουσ. Tarquinius, Tarquinii / Tarquini (αρσ. β΄ κλ.). = ο Ταρκύνιος. [Κλητική ενικ.: Tarquini.]
Tarquinium
Tarquinium: αιτιατική ενικ. του ουσ. Tarquinius, Tarquinii / Tarquini (αρσ. β΄ κλ.) = ο Ταρκύνιος. [Bλ. παραπάνω.]
Tarquinius
Tarquinius: ονομαστική ενικ. του ουσ. Tarquinius, Tarquinii / Tarquini (αρσ. β΄ κλ.) = ο Ταρκύνιος. [Κλητική ενικ.: Tarquini.]
ultimus
ultimus: ονομαστική ενικ., αρσ. γένους, του επιθ. της β΄ κλ. ultimus, –a, –um = τελευταίος. [Είναι υπερθετικός βαθμός που παράγεται από το επίρρ. (και πρόθ.)
ultra
ultra (= πέρα). ΘΕΤ.: –. ΣΥΓΚΡ.: ulterior, –ior, –ius. ΥΠΕΡΘ.: ultimus, –a, –um.]
uxoris
uxoris: γενική ενικ. του ουσ. uxor, uxoris (θηλ. γ΄ κλ.) = η σύζυγος.
vulnere
vulnere: αφαιρετική ενικ. του ουσ. vulnus, vulneris (ουδ. γ΄ κλ.) = το τραύμα.
Ιunium
Ιunium: αιτιατική ενικ. του ουσ. Iunius, Iunii / Iuni (αρσ. β΄ κλ.) = ο Ιούνιος. [Κλητική ενικ.: Iuni.]
Ιunius
Ιunius: ονομαστική ενικ. του ουσ. Iunius, Iunii / Iuni (αρσ. β΄ κλ.) = ο Ιούνιος. [Κλητική ενικ.: Iuni.]