Σενάριο Λογοτεχνίας Β΄ Λυκείου - Τσαχτσαρλή Αικατερίνη

Γνωστικό αντικείμενο: Νεοελληνική Λογοτεχνία Β΄ Λυκείου

Ιδιαίτερη Περιοχή του γνωστικού αντικειμένου: «Το μοιρολόγι της φώκιας» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.

Τόπος διεξαγωγής σεναρίου: Εργαστήριο Πληροφορικής

Χρησιμοποιούμενα εργαλεία : Διαδίκτυο, Λογισμικό παρουσίασης, προβολέας, ηλεκτρονικά φύλλα εργασίας

Συμβατότητα με το ΑΠΣ το ΔΕΠΠΣ:

Η επιλογή του κειμένου και ο τρόπος προσέγγισής του είναι συμβατά με τα ΑΠΣ και ΔΕΠΠΣ του μαθήματος. Η διδασκαλία του διηγήματος έδωσε την ευκαιρία και το έναυσμα στους μαθητές να διερευνήσουν διαφορετικούς τρόπους επικοινωνίας με το κείμενο και ενθάρρυνε την ευαισθητοποίησή τους απέναντι σε θέματα και προβλήματα της κοινωνικής ζωής των ανθρώπων. Βοήθησε να καλλιεργηθεί ο προβληματισμός τους και να διαμορφώσουν προσωπικές εκτιμήσεις και αξιολογήσεις μέσα από την παράλληλη αισθητική απόλαυση του διηγήματος. Ώθησε τους αναγνώστες ενός αξιόλογου λογοτεχνικού έργου να κατανοήσουν το πλήθος των αξιών και ιδεωδών που μετασχηματίζουν ευεργετικά την προσωπικότητά και διαμορφώνουν μια ανθρωπιστική αντίληψη για την πραγματικότητα και τον κόσμο. Συγχρόνως αξιοποιήθηκαν σύγχρονες τεχνικές διδασκαλίας και μάθησης.

Συμβατότητα με τις αρχές και τους στόχους των νέων προγραμμάτων σπουδών του Νέου Σχολείου:

Η διδακτική προσέγγιση του διηγήματος του Παπαδιαμάντη «Το μοιρολόγι της φώκιας» ήταν συμβατή με τις αρχές και τους στόχους των νέων προγραμμάτων σπουδών του Νέου Σχολείου καθώς οι μαθητές μυήθηκαν σε ερευνητικές διαδικασίες και διεργασίες, σχεδίασαν και μεθόδευσαν διερευνήσεις, ανάλυσαν και συνέθεσαν τα δεδομένα, κατανόησαν ιδέες και συνεργάστηκαν για να ολοκληρώσουν τις ερευνητικές τους προσπάθειες. Ευνοήθηκε η αλληλεπίδραση και καλλιεργήθηκε η επικοινωνία του μαθητικού συνόλου. Αξιοποιήθηκαν προηγούμενες γνώσεις και εμπειρίες τους ενώ προωθήθηκε η ψηφιακή επικοινωνία σε ισορροπία με τις κλασικές μορφές «προφορικότητας» και «εγγραμματοσύνης».

Γενικός Σκοπός:

Η ουσιαστική επικοινωνία των μαθητών με το επιλεγμένο λογοτεχνικό κείμενο και η πραγματική αισθητική απόλαυσή του. Η προσέγγιση ενός έργου που η λόγια εκφορά του λόγου δε θα αποτελέσει ανασταλτικό παράγοντα για την κατανόηση του περιεχομένου και τη συνειδητοποίηση των βασικών χαρακτηριστικών της ομιλίας του συγγραφέα και της λογοτεχνικής γραφής του. Παράλληλα ο προβληματισμός για την τραγικότητα των ανθρώπων που κάθε στιγμή των καθημερινών τους ενεργειών καιροφυλακτεί ο κίνδυνος μιας απρόσμενης δυστυχίας.

Επιμέρους Στόχοι ως προς το γνωστικό αντικείμενο και ως προς τη μαθησιακή διαδικασία:

1. Οι μαθητές να προσεγγίσουν βιωματικά τη νοηματική παραδοξότητα του τίτλου ώστε να καλλιεργηθεί η ψυχοπνευματική τους ετοιμότητα και το ενδιαφέρον τους για το περιεχόμενο του διηγήματος.

2. Να κατανοήσουν την πλοκή του έργου και να είναι σε θέση να εντοπίσουν τα στοιχεία εκείνα της ιδιαίτερης λογοτεχνικής γραφής του Παπαδιαμάντη που αναδεικνύουν την ηθογραφική, ρεαλιστική και λυρική διάσταση του λόγου του.

3. Να γνωρίσουν την αριστοτεχνική μέθοδο του διηγηματογράφου να προπαρασκευάζει τον πνιγμό της ανήλικης ηρωίδας και να εντοπίζουν τα σημεία που προσημαίνουν το τραγικό γεγονός.

4. Να επισημάνουν την έννοια της τραγικής ειρωνείας και τη λειτουργικότητά της για την οικονομία της αφήγησης.

5. Να αξιολογήσουν τη στάση ζωής του διηγηματογράφου απέναντι στο δράμα του ανθρώπου που πάσχει και υποφέρει από τα δεινά της ζωής.

6. Να προβληματιστούν για τα κοινωνικά προβλήματα που θίγονται μέσα στο διήγημα.

7. Να ανασυνθέσουν την ιστορία με κριτική αντίληψη και να αυτενεργήσουν ασκούμενοι σε ομαδοσυνεργατικά περιβάλλοντα καλλιεργώντας παράλληλα τις δεξιότητές τους με τη χρήση των ΤΠΕ και με συνδυαστική σκέψη.

ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

• Να χρησιμοποιήσουν οι μαθητές την ομαδική συνεργασία

• Να εξοικειωθούν με τη διερευνητική και βιωματική μάθηση

• Να καλλιεργήσουν την ικανότητα να αξιοποιούν και να αξιολογούν τις πληροφορίες ως προς τη χρησιμότητά τους

• Με την επεξεργασία του κειμένου να θέσουν σε εγρήγορση την κριτική τους ικανότητα και να αυτενεργήσουν.

• Να αξιοποιήσουν τις εμπειρίες και τα βιώματά τους και να καλλιεργήσουν ατομικές και κοινωνικές αξίες και αρχές.

ΣΤΟΧΟΙ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ

• Να αναπτύξουν και να αξιοποιήσουν οι μαθητές δεξιότητες για αναζήτηση, χρήση και αξιολόγηση πληροφοριών στο διαδίκτυο.

• Να λειτουργήσουν συνεργατικά για την παραγωγή λόγου με τη χρήση του επεξεργαστή κειμένου.

• Να κατηγοριοποιούν δεδομένα και στοιχεία σε πίνακα στον επεξεργαστή κειμένου

• Να εξοικειωθούν με τη χρήση των πολυμέσων ώστε να απολαύσουν αισθητικά το διήγημα με μια εμπλουτισμένη ερμηνευτική προσέγγιση.

• Να επιτευχθεί η αυτονόμηση του μαθητή στην πορεία του προς τη γνώση μέσα από τη διερευνητική και συνεργατική μορφή μάθησης

• Να μετασχηματιστεί ο παραδοσιακός ρόλος του δασκάλου από καθοδηγητή σε συντονιστή-διευκολυντή στην προσέγγιση του ποιητικού κειμένου.

• Να αντιμετωπιστεί η διδασκαλία ως μια συλλογική συνάντηση και επικοινωνία με το κείμενο που παρέχει τη δυνατότητα για δημιουργική διέξοδο στη σκέψη.

Εκπαιδευτικά λογισμικά και υπηρεσίες των Τεχνολογιών της Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ):

Αξιοποιήθηκαν οι υπηρεσίες των τεχνολογιών της πληροφορίας και επικοινωνίας για να εμπλουτιστεί το διδακτικό και μαθησιακό περιβάλλον αλλά και για να δοθεί η δυνατότητα στους μαθητές να αυτενεργήσουν και με κριτική αντίληψη να ανασυνθέσουν και να δημιουργήσουν δικό τους πρωτότυπο προϊόν που απαίτησε για την παραγωγή του την ανάπτυξη ομαδοσυνεργατικής προσπάθειας

Εκτιμώμενη διάρκεια: τέσσερις (4) διδακτικές ώρες.

Προτεινόμενη Εκπαιδευτική Μέθοδος:

Η προσέγγιση του κειμένου έγινε με αξιοποίηση της ομαδοσυνεργατικής διαδικασίας και της χρήσης του κατευθυνόμενου διαλόγου αρχικά για να οδηγηθούν σταδιακά οι μαθητές στην ανακαλυπτική, διερευνητική στάση απέναντι στο κείμενο και να αυτενεργήσουν τελικά.

Διδακτικό υλικό – Τεχνολογικά εργαλεία:

Χρησιμοποιήθηκαν οι υπολογιστές στην αίθουσα Πληροφορικής του σχολείου, φυλλομετρητής, λογισμικά επεξεργασίας κειμένου (MS Word) και πολυμεσικής παρουσίασης (MS Power Point). Ως διαδικτυακές πηγές αξιοποιήθηκαν οι ιστότοποι:

• www.icreate.gr

• www.papadiamantis.org,

• www.potheg.gr,

• http://www.artchive.com/artchive/B/bruegel/icarus.jpg.html,

• www.snhell.gr,

• www.edu.tv .

Ανάπτυξη σεναρίου διδασκαλίας

Πρώτη διδακτική ώρα:

Αφόρμηση: Ο διδάσκων παρουσιάζει με Power Point στους μαθητές διαφάνειες που περιέχουν εικόνες με γεγονότα που παραπέμπουν σε θρηνητικές εκδηλώσεις ανθρώπων και ζητά να του αποτυπώσουν από τη βιωματική και παρελθούσα γνώση τους την έννοια του μοιρολογιού. Για να αισθητοποιηθεί καλύτερα η συγκεκριμένη έννοια και να συνδεθεί με τη λαϊκή παράδοση παρουσιάζεται απόσπασμα από τα μανιάτικα μοιρολόγια και διευρύνεται η συζήτηση καθώς ανάγεται το μοιρολόι στους ομηρικούς χρόνους. Ο φιλόλογος τους αποκαλύπτει στη συνέχεια τον τίτλο του διηγήματος και ζητά πλέον να διερευνήσουν ολόκληρη την ονοματική φράση. Εύλογα διαπιστώνουν πως είναι παράδοξο το νοηματικό σχήμα αφού συνδέει μια ανθρώπινη εκδήλωση με ένα πλάσμα του ζωικού βασιλείου και αρχίζουν να αναρωτιούνται για το περιεχόμενο του έργου που θα διδαχθούν.

Ανάγνωση του διηγήματος από το διδάσκοντα- Ανίχνευση κατανόησης: Η λόγια γλώσσα του Παπαδιαμάντη πρέπει να ξεπεραστεί ως εμπόδιο για την αισθητική απόλαυση και κατανόηση του περιεχομένου του διηγήματος ,γι αυτό το λόγο η ανάγνωση από το φιλόλογο γίνεται με τέχνη και ήθος με επεξηγηματικές παρεμβάσεις όπου κρίνεται αναγκαίο στον μακροπερίοδο λόγο του. Μετά την ολοκλήρωση της ανάγνωσης θα ακουστεί το μοιρολόγι σε μουσική από τον Λουδοβίκο των Ανωγείων από το cd «Γκρεμό δεν έχουν τα πουλιά». Οι μαθητές/τριες μπορούν με σύντομη σιωπηρή ανάγνωση να δουν το κείμενο στην ολότητά του και να απαντήσουν στο ερώτημα που θέτει ο φιλόλογος «ποιο είναι το βασικό θέμα του διηγήματος». Αφού διαπιστωθεί ότι όλα συμπλέκονται γύρω από τον πνιγμό της εννιάχρονης ηρωίδας Ακριβούλας, εξερευνούν τη σχέση του τίτλου με το βασικό θέμα και διαπιστώνεται ότι υπήρξε ελκυστικός για τον αναγνώστη. Έπειτα ζητείται από το διδάσκοντα να χωρίσουν το διήγημα σε βασικές ενότητες με γνώμονα τα στοιχεία του χώρου και του χρόνου που υπάρχουν στο αφήγημα. Αφού καταλήξουν στη τριμερή διαίρεση του κειμένου οι μαθητές/τριες θα λειτουργήσουν πλέον στα πλαίσια των ομάδων τους όπως αυτές είχαν δημιουργηθεί σε προηγούμενες διδακτικές ώρες και με βάση τους όρους του συμβολαίου που είχαν από κοινού προσυμφωνηθεί για τον τρόπο λειτουργίας τους.

Δεύτερη διδακτική ώρα:

Αξιοποίηση ομάδων και κατανομή θεμάτων εργασίας σε κάθε ομάδα : Ο φιλόλογος προσφέρει στους/στις μαθητές/τριες της κάθε ομάδας διαφορετικά φύλλα εργασίας. Έχουν δημιουργηθεί έξι ομάδες των τεσσάρων ατόμων και τα παιδιά με βάση το διήγημα του Παπαδιαμάντη « Το μοιρολόγι της φώκιας» καλούνται να διερευνήσουν και να καταγράψουν στον επεξεργαστή κειμένου τα συμπεράσματα και τις διαπιστώσεις τους για τα εξής:

1η ομάδα : εντοπίζει και κατατάσσει στο φύλλο εργασίας της τα ηθογραφικά στοιχεία του διηγήματος . Για τη διασάφηση της έννοιας ηθογραφία επισκέπτεται την ηλεκτρονική διεύθυνση www.potheg.gr και επιλέγει την ενότητα Θησαυρός και στη συνέχεια τον όρο ηθογραφία. Έπειτα εισάγει σε πίνακα στοιχεία ηθογραφικά του κειμένου και συντάσσει κείμενο για την προσωπικότητα της Λούκαινας.

2η ομάδα : κατηγοριοποιεί σε φύλλο εργασίας τα χαρακτηριστικά ρεαλιστικά και λυρικά στοιχεία του διηγήματος αξιοποιώντας την ηλεκτρονική διεύθυνση www.potheg.gr και την ενότητα Θησαυρός. Επίσης επισκέπτονται τον Ιστοχώρο των Παπαδιαμαντικών Σπουδών για να εξετάσουν τα στοιχεία από το άρθρο του Κ. Στεργιόπουλου : «Το απροσδόκητο βάθος της Παπαδιαμαντικής γραφής».

3η ομάδα : Συγκρίνει τη Λούκαινα από «Το μοιρολόγι της φώκιας» με τη Χαδούλα Φραγκογιαννού από τη « Φόνισσα» του Παπαδιαμάντη και διατυπώνουν την άποψή τους για την κοινωνική θέση της γυναίκας στην εποχή του συγγραφέα. Επισκέπτονται τα μέλη της την ηλεκτρονική διεύθυνση www.snhell.gr και αξιοποιούν τα παράλληλα κείμενα που τους ζητούνται.

4η ομάδα : Ο πνιγμός της εννιάχρονης Ακριβούλας προετοιμάζεται σταθερά και μεθοδικά από τον διηγηματογράφο. Η ομάδα πρέπει να ανακαλύψει τις προσημάνσεις του συγγραφέα και να τις κατηγοριοποιήσει σε πίνακα. Επίσης θα επισκεφθεί την ηλεκτρονική διεύθυνση www.papadiamantisorg. και θα αναζητήσει το εικονογραφημένο άρθρο της Ντόρας Τσαρούχα για να μελετήσει το θέμα του πνιγμού στο έργο του Παπαδιαμάντη.

5η ομάδα: οι μαθητές επισκέπτονται την ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.artchive.com/artchive/B/bruegel/icarus.jpg.html και παρατηρούν τον πίνακα του Bruegel με θέμα την πτώση του Ίκαρου. Έπειτα στον επεξεργαστή κειμένου τους καταγράφουν αναλογίες στα πρόσωπα και στο τοπίο ανάμεσα στο ζωγραφικό πίνακα και στο διήγημα.

6η ομάδα : Συγκρίνει τα δύο μοιρολόγια του διηγήματος της Λούκαινας και της φώκιας και προβαίνει σε διαπιστώσεις για το μοιρολόγι που της προκάλεσε μεγαλύτερη συγκίνηση. Για να καταγράψει στον επεξεργαστή κειμένου τα πορίσματά της τα παιδιά επισκέπτονται την ηλεκτρονική διεύθυνση www.papadiamantisorg και επιλέγουν από την ενότητα πολυμέσα την κατηγορία ήχοι για να ακούσουν την αφήγηση του μοιρολογιού της Λούκαινας από τη Σαπφώ Νοταρά και το μοιρολόγι της φώκιας μελοποιημένο από το Χρίστο Δάλκο.

Ανακοινώσεις ομάδων στην ολομέλεια

Οι ομάδες εργάζονται και προσπαθούν να είναι συνεπείς στη διευθέτηση και αξιοποίηση του χρόνου τους για να είναι σε θέση να ανακοινώσουν στην ολομέλεια τα συμπεράσματά τους. Κάθε ομάδα παρουσιάζει στο σύνολο τις διαπιστώσεις, κρίσεις, αξιολογήσεις της και ακολουθεί συζήτηση για τις συγκεκριμένες παρατηρήσεις που έκανε. Ακολουθεί από το διδάσκοντα ανασύνθεση των βασικών θεμάτων που ήταν προς διερεύνηση και των θέσεων που ακούστηκαν ώστε να υπάρχει από όλους τους μαθητές η συνολική εποπτεία του κειμένου που επεξεργάστηκαν.

Τρίτη διδακτική ώρα

Οι μαθητές/τριες στις ήδη σχηματισμένες ομάδες τους θα αξιοποιήσουν τους υπολογιστές για να εμπλουτιστεί η διδακτική προσέγγιση του διηγήματος και να διευρυνθεί η οπτική αντιμετώπισής του. Κάθε μέλος της ομάδας έχει συγκεκριμένο ρόλο (πλοηγός, συλλέκτης πληροφοριών, παρουσιαστής, σύνδεσμος με άλλες ομάδες)

Οι μαθητές θα επισκεφθούν την ηλεκτρονική διεύθυνση www.edutv.gr (Διεύθυνση Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης) και θα παρακολουθήσουν την κινηματογραφική προσέγγιση του διηγήματος του Παπαδιαμάντη «Το μοιρολόγι της φώκιας» Επίσης θα επισκεφθούν την ηλεκτρονική διεύθυνση www.i-create.gr και θα επιλέξουν το εικονίδιο του Παπαδιαμάντη. Στη συνέχεια από την κατηγορία πηγές θα επιλέξουν Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και Αρχεία ΕΡΤ και το video Εποχές και Συγγραφείς. Κάθε ομάδα αναλαμβάνει να διερευνήσει ερωτήματα που σχετίζονται με το οπτικοακουστικό υλικό που παρακολούθησαν. Θα καταγράψουν στον επεξεργαστή κειμένου τα συμπεράσματά τους για τη σχέση του διηγηματογράφου με το γενέθλιο τόπο του τη Σκιάθο, για τα θρησκευτικά του βιώματα , για το ρόλο που διαδραματίζει η γυναικεία μορφή στο έργο του διηγηματογράφου και αποκτά διάφορες εκδοχές σύμφωνα με το επεισόδιο της σειράς «Εποχές και συγγραφείς». Επίσης θα εστιάσουν την προσοχή τους στην αναφορά του Ελύτη για τον Παπαδιαμάντη και θα παρουσιάσουν τις χαρακτηριστικότερες εκφράσεις της αξιολόγησής του. Ακόμη θα διερευνηθεί το βιωματικό στοιχείο της οικονομικής δυσπραγίας του συγγραφέα και η ενσωμάτωσή του στους ήρωες του έργου του. Παράλληλα οι μαθητές θα ασχοληθούν με το ιστορικό πλαίσιο της εποχής του Παπαδιαμάντη.

Τέταρτη διδακτική ώρα

Οι ομάδες αφού παρουσίασαν τα πορίσματα των διερευνήσεών τους και έγινε αναστοχασμός θα προχωρήσουν με κοινό φύλλο εργασίας και θα επισκεφθούν την ηλεκτρονική διεύθυνση www.papadiamantisorg. (Ιστοχώρος Εταιρείας Παπαδιαμαντικών Σπουδών) και θα επιλέξουν από το κάθετο μενού πλοήγησης Πολυμέσα, Εικόνες. Στη συνέχεια θα επιλέξουν τα εξής : Εικόνες από τα έργα του Α.Π., Έργα Κωνσταντίνου Κουτούμπα, Προσωπογραφίες Α.Π. Κάθε ομάδα θα δημιουργήσει τη δική της πινακοθήκη εισάγοντας τις εικόνες στο PowerPoint και θα παραθέτει δίπλα από τις εικόνες που έχει επιλέξει ένα σύντομο σχολιασμό για το έργο που προτίμησε. Ο αριθμός έργων της κάθε ομάδας πρέπει να είναι το ελάχιστο 7 και το ανώτερο 14. Με την ολοκλήρωση της εργασίας τους οι παρουσιαστές κάθε ομάδας θα εξηγήσουν με ποιο κριτήριο επέλεξαν τις εικόνες και τη σειρά που τις τοποθέτησαν στην εικονική πινακοθήκη τους.

2.2 Φύλλα Εργασίας

2η διδακτική ώρα

Ομάδα 1η : Διερευνήστε και κατατάξτε στον πίνακα που ακολουθεί τα ηθογραφικά στοιχεία του διηγήματος και σκιαγραφείστε την προσωπικότητα της Λούκαινας μέσα από τις ενέργειες και τα συναισθήματά της. Για την έννοια της ηθογραφίας μπορείτε να επισκεφθείτε την ηλεκτρονική διεύθυνση : www.potheg.gr (Πολιτιστικός Θησαυρός της Ελληνικής Γλώσσας) και να επιλέξετε από το κάθετο μενού πλοήγησης την ενότητα Θησαυρός και την έννοια ηθογραφία.

Ήθος Λούκαινας:

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

.

Ομάδα 2η : Να επισημάνετε στο διήγημα τα ρεαλιστικά και λυρικά στοιχεία της αφήγησης. Μπορείτε να επισκεφθείτε τον Ιστοχώρο Εταιρείας Παπαδιαμαντικών Σπουδών (www.papadiamantisorg.) και να επιλέξετε από τα άρθρα το κείμενο του Κ. Στεργιόπουλου «Το απροσδόκητο βάθος της Παπαδιαμαντικής γραφής». Για να ελέγξετε τους όρους ρεαλισμός και λυρισμός επισκεφθείτε την ηλεκτρονική διεύθυνση www.potheg.gr ( Πολιτιστικός Θησαυρός της Ελληνικής Γλώσσας ) και επιλέξτε από το κάθετο μενού πλοήγησης την ενότητα Θησαυρός και τις έννοιες ρεαλισμός, λυρισμός.

Ρεαλιστικά στοιχεία

Ομάδα 3η : Με βάση το διήγημα «Το μοιρολόγι της φώκιας» και το απόσπασμα από τη «Φόνισσα» του Παπαδιαμάντη να συγκρίνετε τις ηρωίδες Λούκαινα και Φραγκογιανού και να εκθέσετε τις διαπιστώσεις σας για την κοινωνική θέση της γυναίκας στην εποχή του διηγηματογράφου. Να επισκεφθείτε την ηλεκτρονική διεύθυνση : www.snell.gr (Σπουδαστήριο Νέου Ελληνισμού) και να επιλέξετε από το κάθετο μενού πλοήγησης την ενότητα Ανθολόγιο, Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος, Η φόνισσα, και να μελετήσετε το απόσπασμα « Η Χαδούλα, η λεγομένη Φράγκισσα, (………..) έγινε πάλιν δουλεύτρια των εγγονών της.»

Βιώματα Χαδούλας - Αξιολόγησή τους από την ηρωίδα:

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

Βιώματα Φραγκογιαννούς – Αξιολόγησή τους από την ηρωίδα;

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

Συμπεράσματα για την κοινωνική θέση της γυναίκας :

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

Ομάδα 4η : Ο πνιγμός της εννιάχρονης ηρωίδας Ακριβούλας προετοιμάστηκε με μεθοδικό τρόπο από το διηγηματογράφο που προσήμανε το γεγονός. Να εισάγετε σε πίνακα τα στοιχεία των προσημάνσεων μέσα από το κείμενο. Στη συνέχεια να επισκεφθείτε την ηλεκτρονική διεύθυνση www.papadiamantisorg. (Ιστοχώρος Εταιρείας Παπαδιαμαντικών Σπουδών) και να επιλέξετε Άρθρα, Λογοτεχνήματα, Ντόρα Τσαρούχα (εικονογράφημα).και να επισημάνετε τη λειτουργία του πνιγμού στα δύο έργα.

ΠΡΟΣΗΜΑΝΣΕΙΣ

Πνιγμός:

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

.

Ομάδα 5η: Να επισκεφθείτε την ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.artchive.com/artchive/B/bruegel/icarus.jpg.html και να παρατηρήσετε το ζωγραφικό πίνακα του Bruegel Pieter Τοπίο με την πτώση του Ίκαρου, c 1558, ελαιογραφία. Προσέξτε την παρουσία των προσώπων και την τραγική φιγούρα του Ίκαρου. Στη συνέχεια να καταγράψετε στον επεξεργαστή κειμένου τις αναλογίες που βρήκατε στα πρόσωπα και στη μορφολογία του τοπίου στο διήγημα και στον πίνακα.

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

………………………………………………………………………

Ομάδα 6η : Να επισκεφθείτε την ηλεκτρονική διεύθυνση www.papadiamantisorg. (Ιστοχώρος Παπαδιαμαντικών Σπουδών) και να επιλέξετε από το κάθετο μενού πλοήγησης Πολυμέσα, Ήχοι και να ακούσετε την απόδοση του μοιρολογιού της φώκιας από το Χρίστο Δάλκο. Στη συνέχεια να ακούσετε από τη Σαπφώ Νοταρά την αφήγηση του μοιρολογιού της Λούκαινας. Να καταγράψετε στον επεξεργαστή κειμένου τα συμπεράσματά σας από τη σύγκριση των μοιρολογιών. Ποιο από τα δύο προκαλεί μεγαλύτερη συγκίνηση;

.

3η διδακτική ώρα

Φύλλα εργασίας

1)α) Να επισκεφθείτε την ηλεκτρονική διεύθυνση www.edutv.gr (Διεύθυνση Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης) και να παρακολουθήσετε την κινηματογραφική προσέγγιση του διηγήματος του Παπαδιαμάντη «Το μοιρολόγι της φώκιας»

β) Να επισκεφθείτε την ηλεκτρονική διεύθυνση www.i-create.gr και να επιλέξετε το εικονίδιο του Παπαδιαμάντη. Στη συνέχεια από την κατηγορία πηγές επιλέξτε Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και Αρχεία ΕΡΤ και το video Εποχές και Συγγραφείς.

Να διερευνήσουν οι ομάδες τα εξής ερωτήματα ;

1) Ποια είναι η σχέση του διηγηματογράφου με το γενέθλιο τόπο του τη Σκιάθο;

2) Τα θρησκευτικά του βιώματα παρουσιάστηκαν στην κινηματογραφική απόδοση του διηγήματος που παρακολουθήσατε;

3) Η γυναικεία μορφή στο έργο του διηγηματογράφου αποκτά διάφορες εκδοχές σύμφωνα με το επεισόδιο της σειράς «Εποχές και συγγραφείς». Ποιες είναι αυτές και σε ποια κατηγορία θα εντάσσατε την Λούκαινα;

4) Από την άποψη του Ελύτη για τον Παπαδιαμάντη που ακούσατε να αποδώσετε τα στοιχεία εκείνα που θεωρείτε ότι αποτελούν χαρακτηριστικές αξιολογήσεις για το διηγηματογράφο.

5) Ποια ήταν η οικονομική κατάσταση του Παπαδιαμάντη; Ανταποκρίνονται οι ήρωες της ιστορίας στη δική του κοινωνική και οικονομική θέση;

6) Ο διηγηματογράφος γράφει τα έργα του μέσα σε συγκεκριμένες ιστορικές κοινωνικές , πολιτικές και οικονομικές συνθήκες της εποχής του. Ποιες ήταν αυτές;

4η διδακτική ώρα

Φύλλα εργασίας

1) Να επισκεφθείτε την ηλεκτρονική διεύθυνση www.papadiamantisorg. (Ιστοχώρος Εταιρείας Παπαδιαμαντικών Σπουδών) και να επιλέξετε από το κάθετο μενού πλοήγησης Πολυμέσα, Εικόνες. Στη συνέχεια να δείτε τα εξής : Εικόνες από τα έργα του Α.Π., Έργα Κωνσταντίνου Κουτούμπα, Προσωπογραφίες Α.Π.

Κάθε ομάδα να δημιουργήσει τη δική της πινακοθήκη και να παραθέτει κάτω από τις εικόνες που έχει επιλέξει ένα σύντομο σχολιασμό για το έργο που προτίμησε. Ο αριθμός έργων της κάθε ομάδας να είναι το ελάχιστο 7 και το ανώτερο 14.