Hercules boves Geryŏnis ex Hispaniā in eum locum adduxisse dicitur, ubi postea Rōmulus urbem Rōmam condidit. Prope Tiberim fluvium Hercules boves refecisse fertur et ipse de viā fessus ibi dormivisse. Tum Cacus pastor, fretus viribus, boves quosdam in speluncam caudis traxit aversos. Ubi Hercules, e somno excitātus, gregem aspexit et partem abesse sensit, pergit ad proximam speluncam; sed postquam boum vestigia foras versa vidit, confūsus gregem ex loco infesto amovēre coepit. Sed bovum mugītus ex speluncā audītus Herculem convertit. Tum Cacus, vi prohibēre eum conātus, Herculis clavā interficitur.

Μετάφραση

Λέγεται ότι ο Ηρακλής οδήγησε τα βόδια του Γηρυόνη από την Ισπανία σε αυτόν τον τόπο, όπου αργότερα ο Ρωμύλος έχτισε τη Ρώμη (την πόλη Ρώμη). Λέγεται (αναφέρεται) ότι ο Ηρακλής ξεκούρασε τα βόδια κοντά στον Τίβερη ποταμό και ότι ο ίδιος κοιμήθηκε εκεί κουρασμένος από το δρόμο. Τότε ο βοσκός Κάκος, έχοντας εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του, έσυρε από τις ουρές σε μια σπηλιά μερικά βόδια γυρισμένα ανάποδα. Όταν ο Ηρακλής, αφού ξύπνησε (ή σηκώθηκε από τον ύπνο), είδε το κοπάδι και κατάλαβε ότι έλειπε ένα μέρος, κατευθύνθηκε στη σπηλιά που ήταν πολύ κοντά του∙ αλλά όταν είδε τις πατημασιές των βοδιών στραμμένες προς τα έξω (ή ότι οι πατημασιές των βοδιών ήταν στραμμένες προς τα έξω), μπερδεμένος (ή επειδή βρέθηκε σε αμηχανία) άρχισε να απομακρύνει το κοπάδι από κείνο τον εχθρικό τόπο. Αλλά το μουγκρητό των βοδιών που ακούστηκε από τη σπηλιά έκανε τον Ηρακλή να γυρίσει προς τα πίσω. Τότε ο Κάκος, αφού προσπάθησε να τον εμποδίσει με τη βία, σκοτώθηκε από το ρόπαλο του Ηρακλή (Τότε ο Κάκος προσπάθησε να τον εμποδίσει με τη βία, αλλά ο Ηρακλής τον σκότωσε με το ρόπαλό του).

Λατινικό Κείμενο Μετάφραση
Hercules boves Geryŏnis ex Hispaniā in eum locum adduxisse dicitur, Λέγεται ότι ο Ηρακλής οδήγησε τα βόδια του Γηρυόνη από την Ισπανία σε αυτόν τον τόπο,
ubi postea Rōmulus urbem Rōmam condidit. όπου αργότερα ο Ρωμύλος έχτισε τη Ρώμη (την πόλη Ρώμη).
Prope Tiberim fluvium Hercules boves refecisse fertur Λέγεται (αναφέρεται) ότι ο Ηρακλής ξεκούρασε τα βόδια κοντά στον Τίβερη ποταμό
et ipse de viā fessus ibi dormivisse. και ότι ο ίδιος κοιμήθηκε εκεί κουρασμένος από το δρόμο.
Tum Cacus pastor, fretus viribus, boves quosdam in speluncam caudis traxit aversos. Τότε ο βοσκός Κάκος, έχοντας εμπιστοσύνη στις δυνάμεις του, έσυρε από τις ουρές σε μια σπηλιά μερικά βόδια γυρισμένα ανάποδα.
Ubi Hercules, e somno excitātus, gregem aspexit et partem abesse sensit, Όταν ο Ηρακλής, αφού ξύπνησε, είδε το κοπάδι και κατάλαβε ότι έλειπε ένα μέρος,
pergit ad proximam speluncam; κατευθύνθηκε στη σπηλιά που ήταν πολύ κοντά του∙
sed postquam boum vestigia foras versa vidit, αλλά όταν είδε τις πατημασιές των βοδιών στραμμένες προς τα έξω,
confūsus gregem ex loco infesto amovēre coepit. μπερδεμένος άρχισε να απομακρύνει το κοπάδι από εκείνον τον εχθρικό τόπο.
Sed bovum mugītus ex speluncā audītus Herculem convertit. Αλλά το μουγκρητό των βοδιών που ακούστηκε από τη σπηλιά έκανε τον Ηρακλή να γυρίσει προς τα πίσω.
Tum Cacus, vi prohibēre eum conātus, Herculis clavā interficitur. Τότε ο Κάκος, αφού προσπάθησε να τον εμποδίσει με τη βία, σκοτώθηκε από το ρόπαλο του Ηρακλή.